1. 1. شرکت ها جزو بانک ها و مؤسسات مالی (شرکت های سرمایه گذاری، واسطه گری مالی، هلدینگ و لیزینگ ها) نباشند.

1. 1. شرکت ها باید قبل از سال ۱۳۸۸ در بورس پذیرفته شده و تا سال ۱۳۹۱ عضویت آن ها تداوم داشته باشد.

   

1. 1. اطلاعات مالی مورد نیاز برای محاسبه متغیرهای پژوهش ‌در مورد آن شرکت‌ها در طول دوره پژوهش در دسترس باشند.

1. 1. شرکت‌های مورد نظر طی سال های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۱ تغییر سال مالی و تغییر فعالیت نداشته باشند.

1. 1. پایان سال مالی آن ها ۲۹ اسفند باشد.

1. معاملات آن‌ ها در طول دوره بیش از دوماه وقفه نداشته باشند.

اسامی شرکت‌هایی که با توجه به شرایط تعیین شده مورد بررسی قرار گرفتند در جدول۳-۱ آورده شده‌ است.

جدول ۳-۱- فیلترینگ جامعه آماری

شرح

تعداد

اعضای جامعه آماری در پایان سال ۱۳۹۲

۵۵۱

جمع کل

شرکت­هایی که سال مالی آن ها منتهی به ٢٩/١٢ نمی ­باشد.

۲۰۹

فیلتر

شرکت­هایی که جزء صنعت سرمایه ­گذاری، بانک­ها و واسطه­گرهای مالی طبقه ­بندی می­شوند.

۱۱

فیلتر

شرکت­هایی که جزء شرکت‌های زیان ده محسوب می­شوند.

۵۵

فیلتر

شرکت­هایی که بعد از ١/١/١٣٨۷ در بورس اوراق بهادار پذیرفته­شده، یا قبل از ٢٩/١٢/۱۳۹۲ از تابلوی بورس خارج ‌شده‌اند و یا اطلاعات آن‌ ها در دسترس نبوده است.

۱۶۴

فیلتر

جمع شرکت­های حذف شده از جامعه آماری

۴۳۹

کل فیلتر

جمع شرکت­های عضو نمونه‌ آماری

۱۱۲

مانده

اسامی شرکت های عضو نمونه آماری در پیوست شماره۱ آمده است.

۳-۵- روش­ها، ابزار تجزیه و تحلیل داده ­ها

با توجه به هدف پژوهش روش پژوهش، توصیفی است روش تحقیق توصیفی شامل مجموعه روش‌هایی است که هدف آن توصیف کردن شرایط با پدیده ­های مورد بررسی است. اجزای تحقیق توصیفی می ­تواند حرف برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیم ­گیری باشد. بیشتر تحقیقات علوم انسانی را ‌می‌توان در زمره تحقیقات توصیفی به شمار آورد. یکی از انواع روش‌های تحقیق توصیفی تحقیق همبستگی است. در روش تحقیق همبستگی رابطه میان متغیرها بر اساس هدف تحقیق تلقی می­گردد.

تحقیقات همبستگی را ‌می‌توان بر حسب هدف به سه دسته تقسیم کرد.

1. 1. مطالعه همبستگی دو متغیری

1. 1. تحلیل رگرسیون

1. تحلیل ماتریس هبستگی یا کواریانس

که در این تحقیق برای اندازه ­گیری همبستگی متغیرها از رگرسیون چند متغیره استفاده می­ شود و برای نشان دادن و معنی­دار بودن الگو از آزمون فیشر و برای معنی دار بودن ضریب رگرسیون از آماره تی استفاده می‌شود.

۳-۶- ابزار گردآوری اطلاعات

اطلاعات مورد نیاز به منظور بررسی و آزمون فرضیه ­ها با بهره گرفتن از صورت­های مالی شرکت‌های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نرم­افزار ره آورد نوین و لوح­های فشرده تصویرهای صورت‌های مالی و از طریق سایت­های بورس اوراق بهادار تهران استخراج می­گردد. پس از گردآوری اطلاعات مربوط به صورت‌های مالی شرکت‌های نمونه انتخابی، متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق با بهره گرفتن از نرم­افزار اکسل و Eviews محاسبه می­شوند و سپس رد یا عدم رد فرضیه در سطح اطمینان ۹۵ درصد بررسی می­ شود.

لازم به ذکر است که از آنجایی که داده ­های گردآوری شده برای انجام تحقیق در بردارنده بعد زمانی و مقطعی می­باشند یا به عبارت دیگر متغیرهای تحقیق برای سال-‌شرکت گرداوری ‌شده‌اند می­بایست تحلیل‌های مناسب برای داده ­های ترکیبی مورد توجه قرار بگیرد. از سوی دیگر با توجه به اینکه به منظور تحلیل داده ­های ترکیبی لازم است که پیش از اجرای مدل رگرسیون، نوع مدل مناسب برای آزمون داده ­ها تعیین گردد در ادامه ابتدا نحوه انتخاب مدل توضیح می­گردد و سپس نحوه انجام آزمون معنادار بودن کلی رگرسیون و معناداری تک تک ضرایب مدل به طور مختصر تشریح می­گردد.

انتخاب نوع مدل

همان‌ طور که در قسمت قبل مطرح شد قبل از انجام مدل رگرسیون لازم است که ‌به این سوال پاسخ داده شود که مدل مناسب جهت تخمین و تحلیل داده ­های ترکیبی که هم دارای بعد زمانی و هم مکانی هستند چیست. باید در نظر داشت که چگونگی برآورد مدل رگرسیون به فرضیات ما در خصوص عرض از مبدأ و ضرایب (شیب) متغیرها و اجزای اخلال بستگی دارد. برای تحلیل داده ­های ترکیبی غالباً از سه مدل تلفیقی، اثرات ثابت و اثرات تصادفی استفاده می­ شود.

در مدل موسوم به تلفیقی عرض از مبدأ و ضرایب شیب در طول زمان و مقاطع ثابت فرض می­ شود و به شکل زیر تنظیم می­ شود:

حال اگر در مدل فوق فرض شود که در ابعاد زمانی و مقطعی ضرایب شیب ثابت، ولی عرض از مبداها متفاوت باشند یک مدل اثرات ثابت شکل ‌می‌گیرد. در مدل اثرات ثابت مقطعی فرض می­ شود که برای هر مقطع (شرکت) عرض از مبدأ متفاوتی وجود دارد:

در مدل اثرات ثابت زمانی فرض بر این است که برای هر دوره زمانی عرض از مبدأ متفاوتی تعریف می‌شود:

و حال اگر این فرض پذیرفته شود که عرض از مبدأ مشروط و مقید نیستند یا بهتر است که گفته شود که آن ها جملات تصادفی هستند نه ثابت، مدل اثرات تصادفی پذیرفته می‌شود. یکی از راه­های تعریف مدل اثرات تصادفی این است که جز اخلال موجود در مدل اثرات ثابت زمانی را به صورت ذیل در نظر گرفت و این به آن دلیل است که نشان داده شود بخش دوم جز اخلال به صورت مستقل در طول زمان و میان شرکت‌ها تغییر می­ کند.

برای انتخاب مدل مناسب جهت آزمون داده ­های ترکیبی از آزمون­های F تعمیم یافته (آزمون چاو) و آزمون هاسمن استفاده خواهد شد. ابتدا آزمون F لیمر (F تعمیم یافته/ چاو) انجام می­ شود که فرضیات آن بدین صورت است:

تمام عرض از مبداها با هم برابرند.

حداقل یکی از عرض از مبداها با بقیه متفاوت است.

توجه ‌به این نکته ضروری است که پذیرش فرض به معنای مدل استفاده از مدل تلفیقی و عدم پذیرش آن به معنای استفاده از مدل اثرات ثابت ‌می‌باشد. در صورت معنادار نبودن آماره آزمون F لیمر فرضیه رد نمی­ شود و باید از مدل تلفیقی استفاده کرد و نیازی به انجام آزمون هاسمن نیست. اما در صورتی که فرضیه رد شود برای انتخاب بین مدل اثرات ثابت و مدل اثرات تصادفی باید از آزمون هاسمن استفاده کرد.

فرضیات آزمون هاسمن بدین صورت تعریف می­شوند:

بین اثرات فردی و متغیرهای توضیحی همبستگی وجود ندارد.

بین اثرات فردی و متغیرهای توضیحی همبستگی وجود دارد.

اگر آماره آزمون فوق معنی دار باشد و فرضیه رد شود باید از مدل اثرات ثابت استفاده کرد و در صورت رد نشدن فرضیه از مدل اثرات تصادفی استفاده خواهد شد. بر اساس آزمون­های فوق مدل مناسب انتخاب شده و مدل رگرسیون برآورد خواهد شد.

آزمون­های معنی دار بودن در الگوی رگرسیون