۲-۱۴-۷ تغییر مدت کار

مدت فعالیت کار گروهی باید متنوع باشد. بعضی گروه ها برای انجام کارهای مختصر و مشخص تشکیل می‌شوند و کارشان را در زمان محدودی به ثمر می رسانند. بعضی گروه ها برای انجام کارهای مهم تری تشکیل می‌شوند و لذا مدت بیشتری به فعالیت می پردازند. اما بعضی گروه ها که به ‌گروه‌های پایه^[۱۳] معروف اند برای تمام سال یا ترم تحصیلی به فعالیت می پردازند. این گروه ها منابع یادگیری را با هم شریک می‌شوند، وظایف را میان خود تقسیم می‌کنند، یادداشت های کلاسی را در اختیار هم می‌گذارند، و در همه چیز از همدیگر حمایت می‌کنند و به همدیگر یاری می‌دهند”(همان منبع )”.

۲-۱۴-۸ ارزشیابی از خود

پس از آنکه فعالیت‌های گروهی به پایان رسید و ‌هدف‌های‌ پیش‌بینی شده تحقق یافتند، گروه به تحلیل عملکرد خود می پردازد و نقاط قوت و ضعف کار را مشخص می‌کند و به ارزیابی از فعالیت‌های انجام شده اقدام می کند. در صورت لزوم این کار به کمک معلم صورت می پذیرد”(همان منبع )”.

۲-۱۵ انواع روش های یادگیری مشارکتی

اسلاوین در سال ۱۹۹۱ در خصوص تکنیک های یادگیری مشارکتی از طریق آموختن با هم بیان می‌دارد که در جمع بندی از پژوهش های انجام شده در زمینه یادگیری مشارکتی، هشت شیوه یادگیری مشارکتی مطرح است که در تازه ترین پژوهش ها به کار گرفته شده و اثر بخشی خود را در دستاوردها نشان داده و مورد تأیید قرار گرفته اند.

۱- ‌گروه‌های پیشرفت تیمی دانش آموزان ( STAD) : در این شیوه دانش آموزان به ‌گروه‌های که از ۴ تا ۵ تشکیل می شود، تقسیم می‌شوند در این گروه ها دانش آموزان از لحاظ جنسیت، نژاد، زمینه‌های خانوادگی و فرهنگی و تجربیات و غیره متفاوت هستند. معلم ابتدا درس ارائه می‌کند. و بعد دانش آموزان در گروه ها به بررسی و مطالعه پیرامون موضوع می پردازند. در پایان دانش آموزان در آزمون های انفرادی شرکت نموده و سپس نمره های آزمون دانش آموزان با میانگین نمره های گذشته آن ها مقایسه می شود و نمره نهایی بر اساس پیشرفت آن نسبت به عملکرد های گذشته آن ها تعیین می شود. سپس نمره های فوق جمع بندی شده و نمره نهایی گروه را تشکیل می‌دهند. گروه هایی که تا سطح خاصی از معیارهای پیشرفت تعیین شده ارتقا یابند، به دریافت پاداش یا گواهینامه و غیره نایل می ‌آیند و همه فرایند فوق، از زمان ارائه درس توسط معلم تا کارهای گروهی و شرکت در آزمون، معمولأ در سه الی پنج جلسه درس انجا م می شود(فضلی خانی،۲۰۰۱).

۲- روش مسابقه تیمی یا رقابت و مسابقه تیمی(TGT): در این روش، روش تدریس معلم و کارگروهی شبیه روش قبلی است،ولی تفاوت آن ها در این است که دانش آموزان به جای شرکت در آزمون، در مسابقات هفتگی شرکت می‌کنند. در این مسابقات دانش آموزان هر تیم، به منظور کسب امتیاز برای تیم خود، با دانش آموزان تیم های دیگر که دارای سوابق تحصیلی مشابه هستند، در ‌گروه‌های سه نفره به رقابت می پردازند. به منظور عادلانه بودن رقابت ها، ترکیب گرو ه های سه نفره ای در مقابل یکدیگر قرار می گیرند، به تناوب تغییر می‌کند. نمره هایی که هر برنده برای تیم خود کسب می‌کند، بدون توجه به سطحی که در آن به رقابت پرداخته است، محاسبه می شود

۴- یادگیری انفرادی با یاری گرفتن از تیم TAT)): در این روش تیم های چهارنفره از دانش آموزان که در سطوح کارایی متفاوت هستند، تشکیل می شود و به تیم هایی که عملکرد مطلوب داشته باشند، گواهینامه اعطا می شود. با این حال تفاوت هایی میان این روش با روش های قبل به چشم می‌خورد. برای نمونه در دو روش پیشین، آموزش دانش آموزان به صورت جمعی و یکسان ارائه می شود، ولی در این روش، یادگیری مشارکتی با آموزش فردی درمی آمیزد. به علاوه دو روش قبلی برای تدریس بسیاری از موضوع ها و در اغلب پایه ها مناسب هستند، در صورتی که روش فوق مختص آموزش ریاضیات در پایه های سوم تا ششم (یا دانش آموزان پایه های بالاتر) طراحی شده است.

۴- قرائت و نگارش تلفیقی مشارکتی (CIRC ): این روش در حقیقت برنامه ای جامع برای آموزش قرائت و نگارش در سال های آخر دوره ابتدایی است، جدیدترین شیوه یادگیری مشارکتی به شمارمی رود. در این روش، معلمان به شیوه برنامه های سنتی، از تشکیل ‌گروه‌های قرائت استفاده می‌کنند و دانش آموزان را به تیم های مختلف که از دو جفت دانش آموز تشکیل شده است، تقسیم می‌کنند. هنگامی که معلم به آموزش یکی از تیم ها اشتغال دارد، تیم های دیگر به یک سلسله فعالیت های شناختی، نظیر قرائت در حضور همدیگر، بحث ‌در مورد چگونگی نگارش یک داستان، خلاصه کردن داستان، املای کلمه ها و لغت معنی مشغول می‌شوند، در صورتی که تقسیم کلاس به ‌گروه‌های قرائت همگن نباشد، همه دانش آموزان کلاس به منزله یک تیم واحد در جریان یادگیری با یکدیگر مشارکت می‌کنند. در طول ساعت های تدریس زبان، دانش آموزان به فعالیت هایی از قبیل نگارش، اصلاح و ویراستاری آثار یکدیگر و تهیه مقدمات انتشار کتاب از سوی تیم مشغول می‌شوند. در اکثر فعالیت های روش مذکور، دانش آموزان درس را که معلم ارائه ‌کرده‌است و به صورت تیمی مطالعه کرده و تمرین ها و آزمون های مربوط به آن را نیز به صورت تیمی انجام می‌دهند.

۵- تقسیم موضوع به بخش های مختلف (روش یادگیری مشارکتی جیگ ساو : (I این روش ابتدا به وسیله آرونسن و همکاران ۱۹۷۸ میلادی طراحی شد. در این روش دانش آموزان برای کارکردن روی موضوع درسی که به بخش های مختلف تقسیم شده است، تیم های ۶نفره تشکیل می‌دهند(آرونسون،۱۹۸۷).

۶- تقسیم موضوع به بخش های مشترک ( روش یادگیری مشارکتی جیگ ساوII) اسلاوین در سال ١٩٨۶ آن را ارائه کرد و در برنامه یادگیری دانش آموزان گنجانید. در این شیوه دانش آموزان به شیوه ‌گروه‌های پیشرفته تیمی و رقابت و مسابقه تیمی در ‌گروه‌های ۴ الی ۵ نفره به کار مشغول می‌شوند. در این روش به جای تقسیم موضوع به بخش های مختلف، کلیه دانش آموزان یک مطالب مشترک نظیر یک فصل از کتاب یا یک داستان کوتاه یا یک ‌‌زندگی‌نامه را مطالعه می‌کنند. در عین حال از هر دانش آموز خواسته می شود تا ‌در مورد یکی از عناوین مطلب مورد نظرمطالعه عمیق به عمل آورد. آن دسته از دانش آموزانی که ‌در مورد یک عنوان مشترک مطالعه کرده‌اند، به منظور بحث و بررسی پیرامون آن گرد هم جمع می‌شوند و گروه ها تخصصی تشکیل می‌دهند و سپس به منظور تدریس آموخته های خود به اعضای دیگر، به تیم های خود باز می‌گردند، در آخرین مرحله هریک از دانش آموزان در آزمون های انفرادی شرکت می‌کنند، نمره های این آزمون ها، ‌بر اساس سیستم محاسبه نمره ها در روش ‌گروه‌های پیشرفت تیمی تعیین می شود. گروه هایی که حد نصاب نمره را کسب کرده باشند موفق به اخذ گواهینامه می‌شوند