فصل سوم
روش تحقیق
۳-۱- مقدمه
فصل حاضر اختصاص به مطالب مربوط به روش پژوهش دارد. این فصل به تشریح چگونگی پژوهش می پردازد. هر پژوهش علمی در پی شناخت حقایق و تشخیص روابط میان آن ها است. پژوهش علمی یک فعالیت منسجم برای پاسخ دادن به پرسشهاست. ساختار پژوهش علمی بر یک نظام منطقی استوار است و منظور از روش علمی پیروی از رویه منظم و سیستماتیک است که در جریان استفاده از روش های آماری مرتبط ساختن عوامل موضوع پژوهش باید رعایت گردد. توجه پژوهشگر تنها به محاسبه داده ها و استفاده علمی از آن ها محدود نیست، روش های آماده و مرتبط ساختن عوامل موضوع پژوهش با هدفهای اساسی توصیف و تحلیل شود. شاید مهمترین رکن یک پژوهش جمع آوری وتجزیه و تحلیل اطلاعات میباشد، دقت در انجام این قسمت از پژوهش با توجه به حساسیت و اثری که در نتایج پژوهش دارد از جایگاه خاصی برخوردار است. (محمودی، ۱۳۸۹).
در این فصل اهداف، روش پژوهش و چگونگی انجام آن، سپس به قلمرو تحقیق و جامعه آماری انتخاب شده جهت انجام تحقیق، و نحوه گردآوری اطلاعات پرداخته خواهد شد. همچنان متغیرهای تحقیق و روش آماری مورد استفاده تشریح خواهد شد.
۳-۲ موضوع تحقیق
از آنجایی که خصوصیات کیفی قابل مقایسه بودن و قابل فهم بودن، بر مفید بودن اطلاعات می افزاید، وجود ثبات رویه حسابداری در روشهای بکارگرفته شده و افشای مناسب اطلاعات الزامی است (کمیته تدوین استانداردهای حسابداری، ۱۳۸۸). لذا، در صورت وجود اشتباه یا تغییر رویه در صورتهای مالی دوره جاری نسبت به دوره یا دوره های مالی قبل ، تجدید ارائه صورت های مالی ابزاری متداول جهت ایجاد ثبات رویه و افشا مناسب اطلاعات خواهد بود. از دیدگاه سرمایه گذاران، اخبار تجدید ارائه صورتهای مالی فقط بیانگر مشکلات عملکرد دوره گذشته نیست، بلکه نوعی پیشبینی مشکلات آتی برای شرکت و مدیریت آن محسوب می شود و موجب سلب اطمینان سرمایهگذاران نسبت به اعتبار و شایستگی مدیریت و کاهش کیفیت سود گزارش شده میگردد (کاظمی و شریعتپناهی،۱۳۸۹ ) . در واقع، صورتهای مالی تجدید ارائه شده به صورت صریح و شفاف، علائمی پیرامون قابل اتکا نبودن صورت های مالی دوره های گذشته و کاهش کیفیت گزارشگری مالی ارائه میکنند. سوال اصلی این تحقیق این است که چگونه کیفیت اطلاعات حسابداری بر انواع سرمایه گذاران اثر میگذارد؟ یا به نحوی دیگر، آیا اطلاعات حسابداری باکیفیت بر انتخاب شرکتها از میان سرمایه گذاران خارجی اثر میگذارد؟
طبق چهارچوب مفهومی IASB وFASB ، گزارشگری مالی باید به سرمایه گذاران کمک کنند تصمیم بگیرند که چگونه منابع مالی را به یک نهاد مشخص تخصیص دهند.تدوین کنندگان استانداردها بیشتر تأکید میکنند که اطلاعات حسابداری باید برای طیف گسترده ای از سرمایه گذاران و بستانکاران مفید باشد ، تانسبت به تامین منابع مالی برای شرکت تصمیمگیری نمایند. تاثیر کیفیت اطلاعات حسابداری در سیاستهای تامین مالی خارجی شرکتها یک مسئله مهم برای مطالعه میباشد.
تحقیقات قبلی نشان میدهد که تجدید ارائه صورتهای مالی منجر به کاهش اعتبار اطلاعات حسابداری میگردد (ویلسون، ۲۰۰۸). بنابرین کاهش اعتبار اطلاعات حسابداری را به تغییرات در سیاستهای تامین مالی شرکتها ارتباط میدهیم. در اینجا، بررسی میشود که چگونه تجدید ارائه صورتهای مالی به عنوان شاخص کاهش اعتبار اطلاعات حسابداری ، سیاستهای تامین مالی و حقوق صاحبان سهام شرکتها را تحت تاثیر قرار میدهد.
۳-۳- روش تحقیق
از آنجایی که هدف این تحقیق بررسی تاثیر ارائه مجدد صورتهای مالی بر سیاستهای تامین و پاسخگویی حسابرس است این تحقیق از نوع کاربردی است که نتایج به دست آمده قابلیت به کارگیری و اجرایی برای گروهها و افراد سازمان بورس اوراق بهادار تهران و یا سایر نهادهای قانونگذاری، بانک های تجاری، مؤسسات رتبهبندی اعتباری، سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه، کلیه اساتید و دانشجویان حسابداری، مدیران ارشد مالی و اجرایی شرکت ها و سازمان ها دارد. لذا این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نوع پس رویدادی است و مبتنی بر تجزیه و تحلیل اطلاعات واقعی و تاریخی جمع آوری شده است، همچنین این تحقیق از نظر شیوه گردآوری اطلاعات توصیفی، از نوع همبستگی است.
۳-۴- فرضیهها
فرضیه عبارت است از حدس و گمان اندیشمندانه ای در باره ماهیت و چگونگی روابط بین پدیده ها، اشیاء و متغیرها، که پژوهش گر را در تشخیص نزدیک ترین و محتمل ترین راه برای کشف عامل مجهول کمک میکند. بنابرین، فرضیه گمانی موقتی است که درست بودن یا درست نبودنش باید مورد آزمایش قرار گیرد. فرضیه بر اساس معلومات کلی و شناخت های قبلی یا تجارب پژوهش گر، به وجود میآید. این شناخت ها ممکن است بر اساس تجارب یا مطالعات قبلی باشد، از منابع شفاهی به دست آمده باشد و یا در جریان مطالعه ادبیات پژوهش حاصل شده باشد (حافظ نیا،۱۳۸۵). بر این اساس فرضیه های پژوهش حاضر به شرح زیر هستند:
فرضیه اصلی اول:
شرکتهای دارای صورتهای مالی تجدید ارائه شده در دوره پس از تجدید ارائه، از تامین مالی بدهی بیشتر از حقوق صاحبان سهام استفاده میکنند.
فرضیه اصلی دوم :
در شرکتهای دارای صورتهای مالی تجدید ارائه شده گردش حسابرس بیشتر از شرکتهایی که صورتهای مالی خود راتجدید ارائه نکرده اند میباشد .
فرضیه اصلی سوم :
گردش حسابرس در شرکتهای دارای صورتهای مالی تجدید ارائه شده با حسابرس کوچک بیشتر از شرکتهای تجدید ارائه شده با حسابرس بزرگ میباشد.
۳-۵- جامعه و نمونه آماری تحقیق
جامعه آماری شامل کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. شرکت هایی که برای نمونه انتخاب میشوند، بایستی در دوره زمانی ابتدای سال ۱۳۸۶ تا پایان سال ۱۳۹۰ در بورس مشغول فعالیت بوده باشند و صورت های مالی آن ها برای این دوره، در گزارشات بورس موجود باشند.
از بین این شرکتها، شرکتهای واسطهگری مالی به سبب ماهیت خاص فعالیت حذف شدهاند. در این تحقیق شرکتهایی مد نظر قرار خواهند گرفت که:
-
- شرکتهای با دوره مالی یکسان و منتهی به پایان اسفند ماه انتخاب گردد.
-
- اطلاعات مالی شرکتها برای دوره مورد مطالعه در دسترس باشد.
-
- شرکتها فاقد وقفه معاملاتی بیش از ۴ ماه باشد.
-
- شرکتها قبل از سال ۱۳۸۷ در بورس اوراق بهادار پذیرفته شده باشد.
-
- جزء صنایع سرمایه گذاری و واسطه گری و نهادهای پولی و بانکی و بیمه نباشد