الکساندر ساختن فضاهای همگانی کوچکی را در نقاط مرکزی برای پرسه زدن مردم پیشنهاد میکند. فروشگاه ها و دیگر ساختمان های همگانی باید به شکل حاشیه فضاهای باز همگانی به کار روند، و ساختمان ها و فضاهای همگانی باید به روی خیابان باز باشند (کلکوهن، ۱۲۴:۱۳۸۷).
گرگ سویل[۶۶] و گری کلیولند[۶۷] :
گرگ سویل و گری کلیولند در کتاب «نسل دوم پیشگیری محیطی؛ پادزهری برای ویروس اجتماعی سال ۲۰۰۰ طراحی شهری»، بیان می دارند که همان گونه که فضاهای فیزیکی طراحی میشوند، ناحیه های اجتماعی محلیِ کارآمد را باید طراحی کرد. آن ها از نظام های کوچک بقا یا ادامۀ حیات دفاع میکنند. این دو پژوهشگر نظام های کوچک و پایدار، بازارهای کوچک و اقتصادهای پایدار محلی را پیشنهاد میکنند. آنان در توصیه برای آینده می گویند که ما باید مهارت های ساخت و ساز محلهها را در مقیاسی کوچک و محلی گسترش دهیم. این رویداد یک روزه رخ نخواهد داد، بلکه هر گاه که راه حل های پیشگیری محیطی سرانجام، هم محیط های فیزیکی و هم اجتماعی را برای تبدیل به مکان های زیست بومی واقعی در بر گیرند، کیفیت آن دوران را برای جامعه، و برای منطقه هایی که آنان در آن زندگی میکنند، ارتقاء خواهند داد (کلکوهن، ۱۲۰:۱۳۸۷).
در سال ۱۹۹۷ به واسطۀ مقاله ای که توسط این دو پژوهشگر به نگارش در آمد، تئوری پردازان و طرف داران CPTED را ترغیب نمود تا به دنبال اکولوژی اجتماعی CPTED حرکت کنند که این مسئله شامل موضوعات اجتماعی و روان شناختی بود. تئوری پردازان تلاش میکردند تا CPTED را از سطح محیط فیزیکی، ساختمان و محیط ساخته شده فراتر برده و به محیط اجتماعی و جنبههای اجتماعی نیز توجه نمایند. در همین زمان است که نسل دوم CPTED شکل میگیرد (قورچی بیگی، ۲۹:۱۳۸۶).
گرگ سویل انجمن بینالمللی CPTED را در سال ۱۹۹۶ تأسیس کرد و اکنون بیش از چهارصد نفر از سی و پنج کشور جهان عضو آن هستند (اشنایدر، ۱۵:۱۳۸۵).
۲-۵-۵- سال ۲۰۰۰ به بعد:
به نظر سورنسن (۲۰۰۰)، افزایش فعالیت ها و به تبع آن افزایش ترافیک پیاده ظاهراًً باعث افزایش ریسک جرم(از نقطه نظر هدف مجرمانه) و کاهش ریسک جرم(از نقطه نظر نظارت طبیعی) می شود که این بستگی به میزان ترافیک محلی دارد. افزایش فعالیت های سطح خیابان به وسیلۀ فراهم نمودن تدارکات برای واحدهای مسکونی تحت عنوان واحدهای خرده فروشی، ایده های جدیدی در این راستا، برای کاهش جرم است (وکرل[۶۸] و ویتمن[۶۹]، ۱۹۹۵).
امروزه CPTED توانسته است مقبولیتی جهانی کسب نماید. امروزه CPTED به محیط فیزیکی اشاره دارد و منظور از محیط همان محیط فیزیکی است. بر خلاف مفهوم مورد نظر جفری که مفهوم محیط را به مسائلی چون اکولوژی اجتماعی و مسائل روان شناسی گسترش داد، در واقع در این دوره به این علت که سایر راهکارهای مبارزه با جرم میسر نبوده است، CPTED و پیشگیری وضعی به یکی از دیدگاه های رایج در مورد پیشگیری از جرم مطرح شده و بر سایر انواع پیشگیری اولویت دارد (قورچی بیگی، ۲۹:۱۳۸۶).
۲-۶- مفهوم شناسی CPTED :
در این بخش سعی خواهد شد تا با این اصطلاح بیشتر آشنا شده و ضمن ارائه تعریفی از CPTED ارکان این تئوری را برشمرده و هر کدام را تبیین نموده، نهایت حوزه و قلمرو این تئوری را توضیح داده و به ارزیابی آن پرداخته و انتقادات وارد بر آن را تشریح نماییم.
می توان گفت که نظریه CPTED رهیافت جدیدی است که سابقه ای دیرینه دارد. این نوع رویکرد جدید محیطی جرم، بر این مدار است که بتوان از طریق ساختار کالبدی شهری و طراحی محیط های مصنوع از ارتکاب جرایم جلوگیری نمود. این امر از طریق کاهش پتانسیل طبیعی و کالبدی مناطق شهری در جرم خیزی یا کاهش امکان دهی به وقوع جرم ممکن می شود (محمودی نژاد، ۹۰:۱۳۸۶).
رویکرد محیطی را می توان رویکردی هدفمند در جهت طراحی کارآمد و هوشمندانۀ مؤلفه های محیطی با به کارگیری بهینۀ محیط مصنوع در کاهش جرایم دانست که به طور مؤثری در افزایش سرمایۀ اجتماعی، بهبود کیفیت زندگی و افزایش میزان رضایت شهروندی و بهبود رفاه اجتماعی جامعه، تأثیرگذار است. همچنین بر این موضوع اتّفاق نظر جمعی وجود دارد که این رویکرد در دو بعد کاهش حقیقی جرایم در محیط های شهری از یک سو و افزایش احساس ایمنی و امنیّت در آن ها میتواند مؤثّر واقع شود (گرولند[۷۰]، ۲۰۰۰).
به طور کلی رویکرد CPTED را می توان طراحی کارآمد و به کارگیری بهینه کلیه عناصر موجود در محیط مصنوع به منظور کاهش جرایم شهری دانست که به طور مستقیم و غیر مستقیم در ارتقاء کیفیت زندگی و افزایش رضایتمندی شهروندی و بهبود رفاه و سرمایۀ اجتماعی تأثیر بسزایی دارد (کرو[۷۱]، ۲۰۰۰).
۲-۶-۱- مؤلفه ها و اصول پیشگیری محیطی:
نیومن[۷۲] (۱۹۷۳) و اموفات[۷۳] (۱۹۸۳)، شش خصوصیّت اصلی را به مفاهیم اوّلیّۀ CPTED پیشنهاد دادند که در اینجا به عنوان مفاهیم اصلی این رویکرد مورد بررسی قرار می گیرند. این اصول شامل قلمروگرایی، نظارت، کنترل دسترسی، حمایت از فعالیت، مدیریت و مستحکم سازی هدف میباشد.
در تصویر (۲-۵ )، مفهوم CPTED به عنوان “پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی” در قالب یک محیط وسیع تر (The wider environment)در مرکز اصول، قلمرو گرایی (Territoriality) ، نظارت (Surveillance) ، کنترل دسترسی control) (Access ، حمایت از فعالیت ( Activity Support) ، مدیریت و نگهداری (Image Maintenance) و مستحکم سازی هدف (Target Hardening) قرار گرفته است.
تصویر (۲-۵) : مؤلفه ها و اصول “پیشگیری از جرم از طریق طراحی محیطی” (CPTED)
۱- قلمرو گرایی[۷۴]:
قلمرو گرایی یا استحکام قلمرو بدین معنی است که ما همچون سایر حیوانات، موجودات قلمرو گرایی هستیم. به همین دلیل، ما برای حفاظت از قلمرو خود نسبت به قلمرو دیگران مستعدتریم. مالکیت قلمرو یا ملک برای برانگیختن حس حفاظتی ما بیش از واقعی بودن، نیاز به درک دارد. این امر دلالت بر این دارد که هنگامی که کسی حس مالکیت یا تعلق دارد نه تنها خودش با علاقه از دارایی خود محافظت میکند، بلکه دیگران نیز متوجه میشوند که وی به انجام این کار تمایل دارد. به همین صورت، کسی که مالک چیزی است به احتمال بیشتری مایملک خود را خوب نگهداری میکند و بقیه نیز متوجه تمایل شخص به محافظت از دارایی اش میشوند (آرینگتون، ۳۳۶:۱۳۹۰).
از میان اصول اساسی رویکرد CPTED، “قلمرو” مفهومی را به ذهن متبادر میکند که فضاهای خصوصی را از فضاهای عمومی جدا کرده و بر اساس مالکیت خصوصی شکل میگیرد (گرولند[۷۵]، ۲۰۰۰). این مفهوم از طریق تقویت احساس و روحیه مالکیت در محیط های ساخته شده و مصنوع ممکن می شود که به ایدۀ چتر[۷۶] موسوم است (وکرل[۷۷]، ۱۹۹۵(.