بین یک فروشگاه آنلاین و فروشگاه فیزیکی تفاوتهایی وجود دارد. یکی از تفاوتها به ماهیت غیر شخصی و نامانوس محیط آنلاین مربوط می شود. تفاوت دیگر، تفکیک زمان و مکان است در فروشگاه فیزیکی هر دو جزء زمان و مکان وجود دارند و اقلام خریداری شده ثانیه هایی بعد از پرداخت وجه دریافت می شود. معاملات آنلاین در مکان، تفکیک شده هستند، زیرا مصرف کننده نمیتواند باطن خرید، و همچنین فروشنده را ببیند. همچنین تفکیک در زمان وجود دارد زیرا پرداخت قبل از اینکه کالا دریافت شود صورت میگیرد (ریگلزبرگر و همکاران[۱۱۵]، ۲۰۰۵، ص ۳۸۵).
۲-۴-۱٫ از تجارت الکترونیک تا خرید و فروش اینترنتی
هنگامی که مشتری به اینترنت دسترسی یافته و سفارش میدهد، در واقع با شرکت، توزیع کنندگان و بانکها ارتباط برقرار میکند. محصول از طریق توزیع کننده و با اطلاع بانک و شرکت حمل می شود. بانک پول را وصول میکند و در حساب بانک ذخیره میکند. وقتی موجودی کالای توزیع شده کاهش یافته و به زیر مقدار حداقل میرسد، شرکت دوباره آن را افزایش میدهد. تمام این معاملات به سرعت و تقریبا در یک زمان انجام می شود. محل بازار در تجارت الکترونیک نامحدود یا بدون مرز میباشد و می توان آن را به جای محل بازار، فضای بازار نامید (کیانگ[۱۱۶]، ۲۰۰۱، ص۱۵۷).
۲-۴-۲٫ عوامل موفقیت در فروش اینترنتی
خرید و فروش اینترنتی زمانی موفق می شود که فروشندگان کالا و خدمات بتوانند نسبت به روش سنتی، منافع اقتصادی بیشتری را برای مشتریان ایجاد کنند. صرف نمایش محصولات در یک سایت زیبا با عکسهای متنوع و حتی جذاب در فروش اینترنتی، کافی نمی باشد. این کار با توجه به شناسایی نیازهای مشتریان و بازارسنجی و بازاریابی علمی میسر می شود که در اینترنت شامل موارد زیر میگردد :
-
- استفاده ی بهینه از موتورهای جست و جوگر در اینترنت؛
-
- اطلاعات کافی و مناسب محصولات؛
-
- پیشنهادات و طرح های مناسب با نیازهای مشتریان در هر منطقه از جهان؛
-
- اطلاعات روزآمد در مورد قیمت ها؛
-
- اطلاعات صحیح در رابطه با میزان موجودی محصولات؛
-
- فرایند سفارش بسیار ساده و راحت؛
-
- فرایند سریع رسیدگی به سفارشات؛
-
- برخوردار از سیستم خودکار پیگیری سفارشات؛
-
- سیستم تحویل دقیق و به موقع؛
-
- سیستم صحیح صورتحساب و دریافت مبالغ؛
- سیستم کسب اطلاعات و نظرسنجی از مشتریان در مراحل مخلتف فروش؛
از طریق نیازهای به دست آمده، فروشندگان میتوانند عوامل مؤثر و کلیدی در موفقیت را تجزیه و تحلیل و شناسایی نموده و متناسب با آن راهبردهای مورد نظر را طراحی نمایند. طراحی و اجرای سریع این راهبردهاست که منجر به پیدا شدن مزیت رقابتی و موفقیت در شرکتها میگردد.
بنابرین شرکتی که بتواند سریع تر و با هزینه کمتر، نیازها را شناسایی کرده و پاسخ ها را ارائه نماید میتواند به صورت درازمدت در بازار حضور خود را حفظ نموده و حتی رهبری بازار را بر عهده گیرد (شیرخدایی، ۱۳۸۴، ص ۴۴).
۲-۴-۳٫ ایجاد یک فروشگاه مجازی
در ادبیات تجارت الکترونیک منظور از فروشگاه، یک مرکز تجاری است که شامل مجموعه ای از غرفههای گوناگون میباشد. این غرفه ها برحسب کالاها و خدمات مختلف تقسیم بندی شدهاند که علاوه بر عرضهی خدمات و کالاها به مشتریان، جاذبه های حاشیه ای آن نیز از جمله ویژگیهای این غرفه میباشد، به گونه ای که متقاضیان خرید از این مراکز، از خرید بهنگام خود احساس رضایت نموده و از انتخاب هر آن چه که مورد نظر آن هاست، لذت ببرند.
هزینه های پایین توسعه مراکز تجاری، قابلیت جذب خریداران از سراسر جهان و نیز جاذبههای بیشتر خرید از این مراکز در مقایسه با مراکز واقعی، از جمله امتیازات این چنین مراکزی است. هر چند می توان کاهش آلودگی های زیست محیطی و امکان بهره گیری توسط تمامی اقشار از جمله معلولین و سالمندان را به مجموعه ی امتیازات فوق افزود.
از آنجایی که به صورت روزافزون، خرید اینترنتی معمول و گسترده میگردد، لذا جست و جو و یافتن کالا و خدمات در فروشگاههای بزرگ برای اغلب مصرف کنندگان مشکلتر شده و لذا سیستمهایی به منظور ارائه خدمات مشاوره ای به خریداران، مورد نیاز میباشد تا جهت رفع نیازهای خاص آنان را کمک نماید.
مواقعی را می توان یافت که مشتری کالای مورد نظر خود را میشناسد اما نمی تواند عرضه کننده آن را پیدا کند و یا این که مشتری به دنبال یک نوع مواد غذایی خاص میباشد که نمیداند آن ها را از کجا تهیه نماید و یا نمی داند به چه نحوی هتل و یا قطار مورد نظر خود را رزرو نماید. در چنین مواقعی، نیاز به مشاوره و راهنما مشخصتر میگردد. از این رو، فروشگاههای بزرگ می باید دارای امکاناتی جهت مشاوره و یا ارائه توصیه های لازم به مشتریان خود باشند. این وظایف در مجموع، وظایف یک نماینده[۱۱۷] را تشکیل میدهد (شیرخدایی، ۱۳۸۴، ص ۴۴). اتتاسی
۲-۴-۴٫ موانع و محدودیتهای خرید اینترنتی
اینترنت می تواند برای خرید بعضی از کالاها به دلیل توانایی گسترده انتخاب محصول، راحتی، قیمت و سایر ویژگیها مناسب باشد. اما در مورد بسیاری از خریدها اکثر مصرف کنندگان ترجیح می دهند که از خرده فروشیهای سنتی استفاده کنند. دریک نظر سنجی انجام شده در سال ٢٠٠٣ مصرف کنندگان دلایل خود را از عدم انجام خریدهای اینترنتی به شرح زیر ذکر کردهاند (اسماعیل پور، ۱۳۸۴ ، ص۳۸۹).
-
- عدم دسترسی به اینترنت؛
-
- بی اعتمادی نسبت به شیوه های سفارش دهی اینترنتی؛
-
- لذت نبردن از خرید؛
-
- عدم رویت کالای مورد نظر از نزدیک؛
-
- عدم تمایل فرد به انتظار برای دریافت کالای خریداری شده؛
-
- قیمت بسیار بالا؛
-
- هزینه ارسال؛