1. 1. ۴-Appellate body report , ” argentina – foot wear (ec) ” , op . cit , para .124. ↑

1. 1. ۵-Vanden bossche , peter , op. cit , p.642. ↑

1. 1. ۶-Appellate body report, ” argentina – foot wear (ec) ” , op . cit , para .1300. ↑

1. 1. ۷-Working party report , ” us- fur hats ” , para .9. ↑

1. 1. ۸-Appellate body report , ” korea – dairy ” , op . cit , para .84. ↑

1. 1. ۱-Appellate body report , ” us- steel safeguards ” , op . cit , para .319. ↑

1. 1. ۲-Ibidem. ↑

1. 1. ۳-Ibid , para .(289-91). ↑

1. 1. ۴-Panel report , ” us- steel safeguards” , op . cit , paras .(10-115). ↑

1. 1. ۵-Appellate body report, ” us- steel safeguards ” , op . cit , paras .(293-6). ↑

1. 1. ۶-Ibid , paras. (228-9) and paras . (301-3). ↑

1. 1. ۷-Article 4.1 (b) of the agreement on safeguards.مفهوم ” آشکارا قریب الوقوع ” در قضیه ” ایالات متحده – گوشت بره ” بند ۱۲۵ توضیح داده شده است . قریب الوقوع یعنی یک صدمه جدی پیش‌بینی شده ‌بر اساس وقایع و شواهد باشد. ” آشکارا” یعنی یک احتمال بسیار بالایی بدهیم که تهدید در آینده خیلی نزدیک به وقوع خواهد پیوست. ↑

1. 1. ۸-” us- wheat gluten ” : http :// www. World trade law. Net/ reports/ wto appellate bodies /us- wheat gluten (appellate body) . pdf , para . 199 , visited on 7.2.2009. ↑

1. 1. ۱-Vanden bossche , peter , op. cit , pp.(314-16). ↑

1. 1. ۲-Ibid , pp. (354-60). ↑

1. 1. ۳-Appellate body report, ” us- lamp ” , op . cit, para .90. ↑

1. 1. ۴-Ibid , para . 94. ↑

1. 1. این موضوع همچنین در زمینه اقدامات آنتی دامپینگ و کاتر ویلینگ نیز رخ داده است.Vanden bossche , peter, op. cit , p . 596. ↑

1. 1. ۲-Article 4.2 (a) of the agreement on safeguards. ↑

1. 1. ۳-Appellate body report , ” aegentina – foot wear (ec) ” , op . cit. para .136.کوتاه در بررسی عامل مربوطه چه به طور کلی یا به طور جزئی منجر به نقض ماده (a) 2.4 موافقت نامه اقدامات حفاظتی خواهد شد. ↑

1. 1. ۴-Appellate body report, ” us- wheat gluten ” , op . cit, paras. (55-6). ↑

1. 1. ۵-Appellate body report , ” us- lamp ” , op. cit , para . 103.این معمولا ً برمی گردد به جنبه ماهوی بررسی عوامل آسیب رسان. ↑

1. 1. ۶-Ibid , para .144. ↑

1. 1. صدمه ماده وارده بایستی آشکارا قریب الوقوع باشد.Vanden bossche , peter , op . cit , p . 645. ↑

1. 1. ۱-Appellate body report , ” us- line pipe ” , op . cit , para . 215. ↑

1. 1. ۲-Appellate body report , ” us- wheat gluten ” , op . cit , para .70. ↑

1. 1. ۳-Appellate body report , ” us- lamp ” , op . cit , para . 179. ↑

1. 1. ۴-Appellate body report , ” us- hot – rolled steel ” , op . cit , paras . (226 and 230). ↑

1. 1. این تعهدات شکلی در مواد ۶۰۳ و ۱۲ موافقت نامه حفاظت ها آمده است. ↑

1. 1. ماده ۳۰۱ موافقت نامه حفاظت ها ، این تحقیق بایستی شامل اطلاع رسانی عمومی به همه ذی نفعان و افکار عمومی و یا دیگر طرق مقتضی که از آن طریق وارد کنندگان ، صادر کنندگان و دیگر طرف های ذینفع بتوانند دلایل و نظرات خودشان درباره اینکه آیا اعمال یک اقدام حفاظتی به نفع عموم هست یا خیر ، ارائه نمایند. ↑

   

1. 1. ۲-www. Wto . org , on 12 october 2003. ↑

1. 1. معاهده تجارت آزاد میان کانادا ، مکزیک و ایالات متحده north amercian free tarde agreement ↑

1. 1. ۴-American free trade area ↑

1. 1. ۵-The common market of eastern and southern africa ↑

1. 1. اتحادیه گمرکی میان آرژانتین ، برزیل ، پاراگوئه و اروگوئه. ↑

1. 1. ۷-Common market of the carribean ↑

1. 1. ۸-Free trade area of the Americas. ↑

1. 1. زایدل – هومن قلدرن ، آیگناتس ، حقوق بین الملل اقتصادی ، زمانی، قاسم، مترجم ، مؤسسه‌ مطالعات و پژوهش های حقوقی شهر دانش ، ۱۳۸۵ ، چاپ چهارم ، ص ۴۸٫ ↑

1. 1. مغولستان و چین تایپه تاکنون عضو هیچ موافقت نامه تجاری منطقه ای نشده اندhttp:// www. Wto . org /English /-e/region – e/summary /e x ls, 9 may 2004. ↑

1. 1. ۱-” ministerial conference ministerial declaration ” , adopted on 14 november 2001, wt/min(01)/dec/1.20 november 2001 , para .29. ↑

1. 1. ۲-Bhagwati , j , ” a costly pursuit of free tarde , financial times , 6 march 2001, 6. 651. ↑

1. 1. ۱-Appellate body report, ” turkey – textiles ” , op . cit , para .45. ↑

1. 1. ۲-Ibid , para .58. ↑

1. 1. ۱-Ibid , para .59. ↑

1. 1. ۲-Ibid , para .48. ↑

1. 1. ۳-Ibidem ↑

1. 1. ۴-Vanden bossche , peter , op . cit , p .654. ↑

1. 1. ۵-Appellate body report , ” argentina – foot wear (ec) ” , op . cit , para . 113. ↑

1. 1. ۶-Appellate body report , ” argentina – foot wear (ec) ” , op . cit , paras .( 113and 8.87). ↑

1. 1. ۷-Appellate body report , ” us – steal safeguards ” , op . cit , paras .( 440-4). ↑

1. 1. ۱-Appellate body report , ” turkey- textiles ” , op . cit ,para .49.نهاد استیناف با پانل در قضیه ترکیه – منسوجات موافق بود در اینکه عبارت همان تعهدات و دیگر مقررات بازرگانی ماهوی که از سوی هر یک از اعضا اتحادیه گمرکی اعمال می شود شامل هم عناصر کمی و هم کیفی است . گرچه روی جنبه کمی بیشتر تأکید می شود. ↑

1. 1. ۲-Appellate body report , ” turkey- textiles ” , op . cit ,para .49. ↑

1. 1. دبیرکل سازمان تجارت جهانی بایستی میانگین نرخ های تعرفه ای و عوارض گمرکی جمع‌ آوری شده را مطابق با متدلوژی به کار رفته در ارزیابی تعرفه ها که در اروگوئه محاسبه کند.Para.2 of the understanding on article XXIV ↑

1. 1. ۴-Appellate body report , ” turkey- textiles ” , op . cit ,para .53. ↑

1. 1. ۱-Ibid , para .55. ↑

1. 1. ۲-Vanden bossche , peter , op . cit , pp. (423-4). ↑

1. 1. ۳-Understanding on article XXIV , para. 5. ↑

1. 1. گات ۹۴ ، لازم نمی بیند که عضو منتفع از کاهش تعهدات بر مبنای تشکیل یک اتحادیه گمرکی ، یک تعادل جبرانی را فراهم آورد.Understanding on article XXIV , para 6. ↑

بند دوم: بررسی صلاحیت محلی دادگاه خانواده

در بررسی صلاحیت محلی دادگاه خانواده، ابتدا باید دید که قانون گذار در قانون جدید حمایت خانواده، چه قواعدی را متفاوت با قواعد عام دادرسی مدنی، منظور داشته است، افزون بر این توجه نمود که آیا مقنن در قانون جدید، حدوث اختلاف در صلاحیت محلی را درنظر گرفته است؟ یا همچون فرض حدوث اختلاف در صلاحیت ذاتی، هیچ حکمی در این باره ندارد؟ علی ای حال بحث حاضر را تحت عناوین “قواعد ناظر بر تعیین دادگاه صالح از نقطه نظر صلاحیت محلی دادگاه” و “تعارض در صلاحیت محلی دادگاه خانواده و مسائل مربوط به آن” پیش می گیریم.

الف: قواعد ناظر بر تعیین دادگاه خانواده صالح از نقطه نظر صلاحیت محلی دادگاه

وقتی صحبت از صلاحیت محلی می شود بحث بر سر آن است که از دو دادگاه که هر دو صلاحیت ذاتی رسیدگی به موضوع را دارند کدام یک می‌توانند به مسئله ورود پیدا کنند؛ بر اساس قانون آیین دادرسی مدنی، علی القاعده خواهان می‌تواند دادخواست خود را به دادگاهی که خوانده در مقر آن اقامت دارد و یا عندالاقتضاء دادگاهی که عقد در حوزه تحت نظر آن منعقد شده است و یا دادگاهی که تعهد باید در حوزه آن انجام شود تقدیم کندوعلیرغم اینکه بنابر قواعد عام دادرسی، علی القاعده دادگاه محل اقامت خوانده صالح فرض می شود، این حق انتخاب برای خواهان موجود است، تا به هریک از دادگاه های فوق الاشاره مراجعه نماید؛ ناگفته نماند که در قواعد عام راجع به صلاحیت استثنائاتی هم همچون ارجحیت داشتن صلاحیت دادگاه محل استقرار مال غیرمنقول، صلاحیت دادگاه رسیدگی کننده به دعوای اعسار و غیره هم درنظرگرفته شده است.^[۱۶۳]

علی الظاهر قانون ‌جدید حمایت خانواده، درخصوص رسیدگی در دادگاه خانواده، تشریفات آیین دادرسی مدنی را به جزء در بحث لزوم تقدیم دادخواست و همچنین مواردی همچون ابلاغ، لازم الرعایه ندانسته است؛ به نظر اینجانب این یکی از نواقص قانون جدید است که به آن در جای خود اشاره خواهد شد و شایسته تر این است که فریفته این ظاهر نشد.

قانون جدید به نوعی اصل صلاحیت دادگاه محل اقامت خوانده را به رسمیت شناخته است و افزون بر آن چنانچه خواهان دعوی زوجه باشد تسهیلات بیشتری را برای وی منظور داشته است؛ ماده ۱۲ قانون مذبور در این راستا بیان می‌دارد که:

«‌در دعاوی وامورخانوادگی مربوط به زوجین، زوجه می‌تواند در دادگاه محل اقامت خوانده یا محل سکونت خود اقامه دعوی کند مگر در موردی که خواسته، مطالبه مهریه غیرمنقول باشد.»

بر مقرره فوق ایراداتی به شرح ذیل وجود دارد:

اولاً اگر با توجه به ظاهر قانون باور کنیم، مقنن تشریفات آیین دادرسی مدنی را در دادگاه خانواده لازم الرعایه ندانسته است، ‌به این نتیجه می‌رسیم که تنها دعاوی مربوط به زوجین مورد عنایت قرارگرفته است و معلوم نیست بحث صلاحیت محلی دادگاه خانواده در دیگر دعاوی، که غیر از زوجین طرف دعوا هستند، به چه صورت خواهد بود.

ثانیاًً در این ماده از قانون، تنها به اختیار زوجه اشاره شده و مشخص نیست تکلیف زوج چیست و درچه دادگاه هایی می‌تواند تظلم خواهی نماید؟

ثالثاً مقرره فوق به صورت استثناء بیان گردیده در صورتی که قبل از آن عامی نیامده که بتوان این ماده را استثنای آن دانست.

به نظر اینجانب به منظوراحتراز ازاین ایرادات باید بر این عقیده بود که مقنن علی‌رغم متن به کارگرفته شده درمؤخره ماده ۸ قانون ‌جدید حمایت خانواده مبنی بر عدم لزوم تشریفات آیین دادرسی مدنی در دادگاه خانواده، رعایت تشریفات مربوط به صلاحیت محلی را همچنان در این دادگاه، الزامی دانسته است زیرا استثنائی را بیان کرده که حکم عام آن را در قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی آورده است.

نکته دیگری که به آن باید پرداخت، خود این استثناء است در واقع این مقرره حاکم بر مقررات صلاحیت محلی دادگاه محل اقامت خوانده است و در مقام بیان دو استثناء به شرح ذیل است:

اولی مربوط به وقتی است که خواهان دعوا زوجه است که در این صورت می‌تواند در محل سکونت خود اقامه دعوا کند، این تسهیل در جهت حمایت بیشتر از بانوان در اختلافات خانوادگی است که به عقیده بنده با توجه به شرایط موجود، بسیار پسندیده و معقول است و چه بهتر اینکه اینگونه تسهیلات برای کسانی هم که به نمایندگی از اطفال اقامه دعوا می‌کردند درنظر گرفته می شد.

نکته مهمی که درخصوص این بخش از ماده باید به آن پرداخت، توصیف محل سکونت زوجه است، زیرا علی القاعده محل سکونت زوجه محل زندگی مشترک است که بعضا همان اقامتگاه زوج است و اگر مقنن این مکان را منظور داشت که دیگر نیاز به بیان نبود و عملا فایده ای بر این بیان مترتب
نمی شد، پس به نظر می‌رسد منظور از محل سکونت زوجه محل سکونت موقت وی یا محلی است که خود او به عنوان سکونتگاه خویش معرفی می‌کند.

استثناء دوم که در واقع خود استثنائی ‌بر همان استثناء اول است در مورددعاوی راجع به اموال غیرمنقول است که همچون مقررات قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی رسیدگی به آن ها را در صلاحیت دادگاه محل استقرار مال غیر منقول قرار داده شده است.

پس با توجه به مطالب فوق الاشاره بایدگفت دادگاه خانواده ای که محل اقامت خوانده است علی الاصول صلاحیت رسیدگی به دعاوی خانوادگی را دارد؛ صالح بودن دادگاه محل اقامت خوانده از اصول قدیمی دادرسی است که ریشه در حقوق روم و حقوق کلیسا هم دارد و منطبق با اصل برائت اصول عملیه است.^[۱۶۴]

در دعوای مطالبه وجه یا مال منقول، خواهان می‌تواند وفق ماده ۱۳ قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی، دعوای خود را در دادگاهی اقامه کند که عقد در حوزه قضایی تحت نفوذ آن واقع شده است و یا اینکه حسب مورد تعهد در آنجا می بایست انجام شود.

دعاوی مربوط به مال غیرمنقول همچنان در دادگاهی باید اقامه شود که مال غیرمنقول در حوزه قضایی آن قراردارد. همچنین چنانچه خواهان زوجه باشد، می‌تواند دعوای خود را اگر راجع به مال غیرمنقول نباشد، در جایی اقامه کند که خوددرآنجا اقامت یا سکونت دارد؛ در صورتی که دعاوی متعدد که با هم دارای ارتباط هستند و یک منشاء دارند با هم مطرح گردند در دادگاه محل استقرار مال غیرمنقول رسیدگی خواهد شد.^[۱۶۵]

1. 1. پویمان، لویی پی ،اخلاق زیست محیطی، ج۱، ترجمه محسن ثلاثی، نشر توسعه، تهران، ۱۳۸۲، ص۴۱ ↑

1. 1. الهامی، داود، قلمرو اخلاق و حقوق، درس هایی از مکتب اسلام، شماره ۱۰، سال ۳۷، ۱۳۷۶، ص۱۷ ↑

   

1. 1. ساکت، محمدحسین، حقوق شناسی، دیباچه ای بر دانش حقوقی، مشهد، ۱۳۷۱، ص۴۵۰ ↑

1. 1. اردبیلی،محمدعلی،حقوق جزای عمومی،ج۱،چاپ سی و چهارم،نشرمیزان،بهار۱۳۹۳،ص۶۲ ↑

1. 1. منتهایی، عباس، حقوق و اخلاق، ماهنانه کانون، شماره ۳۲، سال چهل و پنجم، دوره جدید خرداد ۱۳۸۱، ص۴۷ ↑

1. 1. غلامی، علی، حقوق و اخلاق از تلاقی تا تفاهم، پژوهشنامه حقوق اسلامی، شماره۳۴، پاییز و زمستان ۱۳۹۰، ص۳۲ ↑

1. 1. شینر، راجر، ا، اخلاق و حقوق، مترجم عبدالحکیم سلیمی، مجله ی ادیان و عرفان، شماره ۸۲، مهر۱۳۸۳، ص ۹۲ ↑

1. 1. موسوی بجنوردی، محمد، بررسی نقش اخلاق در فقه و حقوق با رویکردی به نظریات امام خمینی، فصل نامه الهیات، شماره ۸، سال سوم، پاییز، ۱۳۸۸، ص۸ ↑

1. 1. زاگزبسکی، لیندا، اخلاق چیست؟ ترجمه معصومه نظری، کتاب ماه دین شماره ۱۹۶، بهمن ۱۳۹۲، ص ۸ ↑

1. 1. موراوتز، توماس، پیشین، ص ۲۳۸ ↑

1. 1. نوربها، رضا، زمینه حقوق جزای عمومی، انتشارات دادآفرین، تهران، ۱۳۸۷، ص ۱۹۷ ↑

1. 1. صدارت، علی،حقوق جزا و جرم شناسی، مجله ی کانون معرفت، ۱۳۴۰، ص۲۳۸ ↑

1. 1. همان، ص ۲۲۳ ↑

1. 1. صانعی، پرویز، حقوق جزای عمومی، گنج دانش، ۱۳۷۲، ص۳۱۱ ↑

1. 1. اردبیلی،محمد علی،پیشین، ص۲۴۰ ↑

1. 1. باهری، محمد، حقوق جزای عمومی، گنج دانش، ۱۳۷۲، ص ۳۱۱ ↑

1. 1. استفانی، لواسور بولوک، حقوق جزای عمومی، ترجمه حسن دادبان، ج۲، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، ۱۳۷۷، ص۳۵۴ ↑

1. 1. زراعت، عباس، انگیزه و تأثیر آن در مسئولیت کیفری، مجله ی حقوق دادرسی شماره، ۶، سال هشتم، مهر و آبان، ۱۳۸۳، ص ۲۲ ↑

1. 1. گلدوزیان، ایرج، حقوق جزای عمومی ایران، ج۱، چاپ هشتم، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۸۴، ص ۴۲۳ ↑

1. 1. اردبیلی، محمدعلی، پیشین، ص ۳۳۸ ↑

1. 1. شامبیانی، هوشنگ، حقوق جزای عمومی، ج۱، انتشارات، ژوبین با هماهنگی مجد، ۱۳۸۴، ص ۴۴ ↑

1. 1. اردبیلی، محمدعلی، پیشین، ص ۲۱۳ ↑

1. 1. گلدوزیان، ایرج، پیشین، ص ۴۲۳ ↑

1. 1. زراعت، عباس، پیشین،ص ۲۲/ ولیدی، محمدصالح، حقوق جزای عمومی، ج۱، نشر جنگل، ۱۳۸۸، ص ۲۳۷ ↑

1. 1. محسنی،مرتضی،حقوق جزای عمومی،ج۲،انتشارات گنج دانش،۱۳۷۵،ص۲۱۳ ↑

1. 1. علی آبادی، عبدالحسین، حقوق جنایی، ج۱، انتشارات فردوسی، ۱۳۶۷، ص ۶۰ ↑

1. 1. کی نیا، مهدی، مبانی جرم شناسی، ج۱، انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۷۶، ص ۸۰ ↑

1. 1. معین، محمد، فرهنگ فارسی، ج۱، چاپ دوم، نشر مؤسسه‌ امیرکبیر، تهران، ۱۳۸۱، ص ۱۵۸ ↑

1. 1. دهخدا، علی اکبر، پیشین، ص ۱۶۵ ↑

1. 1. انوری، حسن، فرهنگ فشرده ی سخن، ج۱، چاپ اول، نشر سخن، تهران، ۱۳۸۲، ص ۹۶ ↑

1. 1. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۳، چاپ اول، دارالصادر، بیروت، ۱۴۱۰ق. ص ۱۴۰/ آقایی، محمدعلی، شرح مختصر اصطلاحات فرهنگ عمید، ج۱، چاپ اول، انتشارات امیرکبیروابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، تهران، ۱۳۷۱، ص ۸۲ ↑

1. 1. ابن فارس، احمد، معجم مقاییس اللغه، ج۲، دارالکتب العلمیه، قم، ۱۴۱۱ق، ص ۵۷ ↑

1. 1. راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسن بن احمد، پیشین، ص ۲۰۸ ↑

1. 1. محقق داماد، مصطفی، قواعد فقه، ج۱، چاپ اول، نشر سمت، تهران، بهار۱۳۷۲، ص ۲۶۵ ↑

1. 1. مصطفوی، محمدکاظم، القواعد، ج۱، چاپ دوم، مؤسسه‌ نشر اسلامی، تهران، ۱۴۱۲ ق، ص ۲۶ ↑

1. 1. عسکری، ابوهلال، معجم الفروق اللغویه، گردآورنده: بیت الله بیات زنجانی، ج۱، مؤسسه‌ نشر اسلامی، قم ۱۴۱۲ق، ص ۴۰۷ ↑

1. 1. همان، ص ۸۱ ↑

1. 1. همان، ص ۲۰۳ ↑

1. 1. همان، ص۵۴۸ ↑

1. 1. انیس، ابراهیم، المعجم الوسیط، الجزء الاول مجمع اللغه العربیه، قاهره، ۱۴۰۷ ق. ص۱۷۴ ↑

1. 1. فیومی، احمدبن محمدبن علی، پیشین،ص۷۴ ↑

1. 1. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۲، پیشین، ص ۶۴ ↑

1. 1. راغب اصفهانی، ابوالقاسم حسن بن احمد، پیشین، ص ۱۱۹ ↑

1. 1. زبیدی، محمدمرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، تحقیق علی شیری، دارالفکر، بیروت ۱۴۱۴ق، ص۱۴۳ ↑

1. 1. فیومی، احمد بن محمد بن علی، پیشین، ص ۷۴ ↑

1. 1. سوره توبه، آیه ۹۱ ↑

1. 1. طبرسی، ابوعلی فضل بنحسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۱، چاپ دوم، نشر دارالمعرفه، ۱۴۰۸ق، صص ۱۸۳ و ۱۸۴ ↑

1. 1. همان، ج ۳، ص ۹۱،/ فخررازی، ابوعبدالله محمد، مفاتیح الغیب، ج۱۶، بی تا، قاهره، ۱۳۵۷ ق، ص ۱۶۰ ↑

1. 1. ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم، پیشین، ص ۱۶۲ ↑

1. 1. مظفر، محمدرضا، اصول الفقه، ج۱، دفتر تبلیغات اسلامی، قم، ۱۳۷۰ش، ص۱۲۹ ↑

1. 1. مصطفوی، مصطفی، احسان منبع مسئولیت، مجله ی فقه و حقوق، تهران، ۱۳۸۴، صص۷۳ و ۷۴ ↑

1. 1. فخررازی، ابوعبدالله محمد، التفسیر الکبیر، ج۱۶، دارالکتب العلمیه، بیروت، ۱۴۱۱ ق. ص۱۶۰ ↑

1. 1. محقق، حلی، ابوالقاسم،نجم الدین جعفر بن محمد، شرایع الاسلام، مترجم ابوالقاسم ابن احمد یزدی، ج۴، نشر دانشگاه تهران، اردیبهشت ۱۳۷۲، ص ۱۹۸ ↑

1. 1. سوره بقره، آیه ۹۳ ↑

1. 1. سوره شوری، آیه ۴۱ و ۴۲ ↑

1. 1. سوره هود، آیه ۱۱۵ ↑

1. 1. ‌علی دوست، ابوالقاسم،قرآن کریم و قاعده احسان، مجله ی فقه و حقوق، شماره ۱۷، سال پنجم۱۳۸۷ پیشین، صص، ۱۶ و ۱۷ ↑

1. 1. همان، ص ۱۸ ↑

1. 1. همان، ص ۱۸ ↑

1. 1. نهج البلاغه، به تصحیح صبحی صالح، ص ۴۳۰ و ۴۳۱مروت نباشد بدی با کسی که احسان از او دیده باشی ببینی ↑

1. 1. خوانساری، جمال الدین محمد، شرح غرر الحکم و دررالکلم، (با تصحیح محدث ارموی)، انتشارات دانشگاه تهران، تهران، ۱۳۴۷ ش، ص ۳۲۴ ↑

1. 1. محقق داماد، مصطفی، پیشین، ص ۲۶۶ ↑

1. 1. حر عاملی، محمد بن حسن، وسایل الشیعه، ج۱۹، ۲۹ مؤسسه‌ آل البیت، ۱۴۱۳ ق، ص ۲۷۴ ↑

1. 1. سوره الرحمن، آیه ۶۰ ↑

1. 1. موسوی بجنوردی، محمد، قواعد فقهیه،چاپ دوم،نشرمیعاد،تهران۱۳۷۲، صص ۲۷۹-۲۸۰ ↑

1. 1. موسوی بجنوردی، پیشین، ص ۲۶۷ ↑

1. 1. لطفی، اسدالله،قاعده احسان،مجله ی دانشکده حقوق و علوم سیاسی تهران شماره ۵۰، ۱۳۷۹، ص ۴۲ ↑

1. 1. لطفی، اسدالله، پیشین، ۱۳۷۹، ص ۲ ↑

1. 1. علم الهدی، مرتضی، الانتصار، مؤسسه‌ نشر اسلامی، قم، ۱۴۱۵ق، ص ۴۴۳ ↑

1. 1. موسوی، بجنوردی، محمد، قواعد فقهیه، پیشین، ص ۲۷۹ ↑

1. 1. حسین مراغی، عبدالفتاح، العناوین، ج۲، مؤسسه‌ نشر اسلامی، قم، ۱۴۱۸ق، ص۴۷۸ ↑

1. 1. ‌علی دوست، ابوالقاسم، پیشین، ص ۲۷ ↑

شرکت هایی که با جدیت بیشتری به دنبال بهبود عملکرد خود باشند، در بازار از جایگاه بهتری نسبت به رقبای خود برخوردارخواهند بود. همچنین تجربه نشان داده که بهبود ‌در خدمات دریافتی توسط مشتری از دلایل افزایش سودآوری در شرکت ها است وشرکت هایی که ارائه کننده خدماتی فراتر از انتظارات مشتریان خود هستند ، اغلب ‌از مشتریان وفادارتری برخوردارند در واقع تغییر الگو از صنعت گرایی به مشتری مداری باعث شد کیفیت خدمات، در راستای افزایش رشد و سودآوری، در کانون توجه شرکت ها قرار گیرد

نتایج بسیاری از پژوهش ها نشان می‌دهد کیفیت خدمات، مقدمه ای برای رضایت مشتری است رضایتمندی مشتری منجر به افزایش وفاداری و در نتیجه حفظ مشتری خواهدشد کراسبی معتقد است کیفیت هیچ معنا و مفهومی به جز هر آن چه ، مشتری واقعاًمی‌خواهد ندارد. به عبارت دیگر، یک محصول زمانی با کیفیت است که با خواسته ها ونیازهای مشتریان انطباق داشته باشد. کیفیت باید به عنوان انطباق محصول با نیاز مشتری تعریف شود. پاراسورامان کیفیت را سازگاری پایدار با انتظارات مشتری و شناخت انتظارات مشتری از خدمات خاص می‌داند گرنروس کیفیت را میزان و نوع تفاوت بین ادراک مشتری از خدمت و انتظارات او می‌داند با این وجود، بسیاری از شرکت های مشتری مدار در فرایند تشخیص و ارزیابی ترجیحات مشتریان با مشکل مواجه شده و اغلب درک اشتباهی از خواسته ها و انتظارات مشتریان دارند اگر چه ارائه خدمات با کیفیت بالاتر مستلزم شناخت روابط بین خواسته های مشتریان و کیفیت خدمات ارائه شده توسط شرکت است مطالعات پیشین در زمینه کیفیت خدمات، انتظارات را به عنوان ابزاری مؤثر در ارزیابی کیفیت خدمات معرفی می‌کنند انتظارات به عنوان امیال و خواسته های مشتریان شناسایی شده است. یعنی آن چه که ارائه کنندگان خدمات باید ارائه دهند . خدمتی دارای کیفیت است که بتواند نیازها و خواسته های مشتریان را برآورده کند و با سطوح انتظارات مشتریان منطبق باشد، انتظارات مشتری نیز با آن چه مشتریان خواهان آنند و آن چه احساس می‌کنند ارائه دهنده خدمات باید به آ نها عرضه کند، در ارتباط است . ‌بنابرین‏ ، کیفیت را مشتری تعیین می‌کند. به عنوان نمونه، شرکت موتورولا هنگام تولید چیپ های کامپیوتری،سطح کیفیت استاندارد شش سیگما را مورد توجه قرار می‌دهد تا بیش از سه یا چهار عیب در هر یک میلیون چیپ نداشته باشد. اگر این چیپ ها در رادیوهای معمولی استفاده شود،کیفیت آن بیش از حد لازم است و اگر در هدایت هواپیماهای ۷۴۷ استفاده شود، کیفیت آن کمتر از حد لازم است. ‌بنابرین‏،کیفیت خدمات نسبت به آن چه که مشتری از خدمات دریافتی خود انتظار دارد، ارزیابی می شود. پیتر دراکر می‌گوید کیفیت در یک خدمت یامحصول چیزی نیست که شما تعیین کنید . کیفیت چیزی است که مشتری آن رامی خواهد شرکت زیمنس که یک غول الکترونیکی است این شعار کیفیتی را دارد :وقتی ما کیفیت داریم که مشتریان بر می‌گردند اما محصولات بر نمی گردند.با توجه به مطالب ارائه شده، دلایل متعددی می توان بر شمرد که ارائه خدمات باکیفیت به مشتریان را اجتناب ناپذیر می‌سازد . چنان چه سازمان در پی افزایش رضایت مشتریان، افزایش بهره وری، افزایش سودآوری و افزایش سهم بازار شرکت باشد، باید به کیفیت توجه ویژه ای داشته باشد. همچنین مدیران شرکت ها باید ‌به این نکته توجه کنند که کیفیت خدمات یک استراتژی سودآور برای سازمان است. ‌بنابرین‏، دستیابی به انتظارات در حال رشد مشتریان یکی از مهم ترین چالش هایی است که امروزه شرکت‌های خدماتی باآن روبرو هستند و شرکت های برتر شرکت هایی هستند که شنوندگان خوبی برای مشتریانشان باشند . به طور کلی، افزایش کیفیت خدمات منجر به افزایش رضایتمندی وبه دنبال آن جذب مشتریان جدید و افزایش سهم بازار شرکت می‌گردد . از این رو داشتن برنامه هایی جهت بهبود کیفیت خدمات توجه بسیاری از شرکت‌های خدماتی را به خود جلب نموده است (پورحیدری و دیگران، ۱۳۸۹، ۳)^۱.

بازاریان می‌کوشند نیازهای مصرف‌کنندگان را برآورده سازند؛ ولی دلایلی که باعث می‌شود یک محصول خریداری شود، بسیار متنوع است. تعیین و شناخت انگیزه های مصرف‌کننده مرحله مهمی برای کسب اطمینان از این نکته است که با ارائه یک محصول، انگیزه های مربوط ارضا خواهند شد. توصیف این انگیزه که به منظور ارضای یکی از نیازها (برای مثال: نیازهایی که ‌بر اساس نظریه مازلو طبقه‌بندی شده‌اند) ایجاد می‌شود، کاری بس دشوار است (ساعتچی،۱۳۸۸ ، ۲۱۷)^۱.

۶-۲توسعه سریع در فراگیر شدن رضایت مشتری

در آغاز هزاره سوم میلادی ، مفهوم رضایت مشتری به سرعت در حال فراگیر شدن می‌باشد :

• • بر اساس تحقیقات انجام شده توسط مؤسسه‌ ژوران در سال ۱۹۹۴ میلادی ، حدود ۹۰% از مدیران ارشد بیش از ۲۰۰شرکت بزرگ امریکایی بر این امر اتفاق نظر دارند که «ارتقای سطح رضایتمندی مشتری باعث ارتقای میزان سود آوری و افزایش سهم ما در بازار رقابت خواهد شد »تقریبا ۹۰% از این شرکت ها با تخصیص سرمایه های کلان و انجام اقدامات سازماندهی شده ، جهت پیگیری و بهبود میزان رضایت مشتریان ، شواهدی عینی بر این مدعا ارائه نموده اند (کاووسی و سقایی،۱۳۸۴، ۹)^۲.

• • بر اساس نتایج بررسی هایی که توسط منترز و همکارانش ‌در مورد ۱۲۴ شرکت بزرگ امریکایی صورت گرفته مشخص شد که ۷۵% از این شرکت‌ها واژه رضایت مشتری را به صراحت در بیانیه مأموریت‌ سازمان خویش ، عنوان نموده اند . با وجود اینکه رضایت مشتری و کیفیت محصول یا خدمات سازمان ، مفاهیمی بسیار مرتبط می‌باشند تقریبا ۶۵% از این بیانیه ها ،عبارت رضایت مشتری را پیش از واژه کیفیت کالا یا خدمات به کار برده بودند . بیش از نیمی از بیانیه های مأموریت‌ (۵۶%)خدمت دهی به مشتریان را مورد توجه قرار داده و تقریبا ۴۶% از بیانیه ها نیز بر اصل مشتری گرایی تأکید نموده اند (کاووسی و سقایی، ۱۳۸۴ ،۹)^۳.

• تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که حدود ۹۵% از کل مدیران ارشد اجرایی در امریکا عقیده دارند رضایت مشتری از اساسی ترین مسائل مورد توجه در سازمان آن ها محسوب می‌گردد .

در واقع پایبندی به اصل رضایت مشتری در همه جا تبدیل به یک شعار و ادعای فراگیر شده است :

• • عبارت «رضایت مشتری تضمین شده است »مایه مباهات شرکت آمتراک^[۲۷] است .

• • لکسوز^[۲۸] اعلام نموده است که «در رضایت مشتری ، اول هستیم ».

• • ال . ال . بین^[۲۹] ادعا می‌کند که «تضمین می‌کنیم محصولات شرکت ما از هر جهت ، رضایت مشتریان را به صورت ۱۰۰% برآورده خواهد نمود اگر غیر از این بود ، محصول خریداری شده را بازگردانید ، تا ما محصول جایگزین به شما تقدیم کنیم . ما هرگز نمی خواهیم محصولی از ال .ال .بین دردست شما باشد که رضایت شما را به طور کامل برآورده نکرده باشد .»

• هنرمند مشهور بریتنی اسپیرز^[۳۰] برنامه زنده خود را با عبارت «رضایت تضمین شده است »، شروع می‌کند . شواهد بسیاری وجود دارد که بر درک اهمیت مفهوم رضایت مشتری دلالت دارد .(کاووسی و سقایی، ۱۳۸۴،۹)^[۳۱].

۷-۲بازاریابی و تامین رضایت مشتری

۲-۲-۵-۲ کارآفرینی گروهی

کارآفرینی شرکتی:

کارآفرینی شرکتی به مفهوم تعهد شرکت به ایجاد و مصرف محصولات جدید، فرآیندهای جدید و سیستم سازمانی نوین است (کرباسی و دیگران،۳۱،۱۳۸۱). امروزه شرکت‌ها و سازمان‌ها سعی می‌کنند خود نیز کارآفرین باشند تا بتوانند نسبت به تغییر و تحولات انعطاف داشته و فرصت‌های موجود در بازار را از دست ندهند. آن ها تلاش می‌کنند کارآفرین درون سازمانی را تا حد ممکن افزایش دهند تا سبب افزایش بهره وری، جلوگیری از خروج افراد نخبه و افزایش توانایی رقابت بین‌المللی شوند، سازمان‌های امروزی متعهد می‌شوند که محصولات جدید، فرآیندهای جدید و نظامهای سازمانی نوین ایجاد نمایند و برای این منظور انقلاب جدیدی به سوی تسهیل، تسریع و گسترش فرایند درون سازمانی جریان دارد. در اینگونه سازمان‌ها استهداد و ایده های کارکنان سرمایه ی اصلی سازمان محسوب می شود. محققین کارآفرینی شرکتی را مفهومی چندبعدی می‌دانند که فعالیت‌های شرکت را به سوی نوآوری در محصول و فناوری، مخاطره پذیری و پیشگامی سوق می‌دهد. فرای معتقد است کارآفرین شرکتی زمانی در یک سازمان ایجاد می شود که بالاترین مقام اجرایی نسبت به مفهوم کارآفرینی متعهد شود و بعد از آن کل سازمان کارآفرینی را بپذیرد تا یک ساختار زنده و پویا در سازمان ایجاد شود و همچنین بخش محصولات جدید برای رهبری تولیدات تشکیل شده تا شرکت‌های فرعی بتواند پیشنهادها را از افراد پذیرفته و به طور مستقل بر روی آن ها سرمایه گذاری کنند(احمدپور داریانی،۱۶۶،۱۳۷۸).

۲-۲-۶ برخی از ابعاد کارآفرینی

نوآوری:

نوآوری به طور معمول به معنی به کارگیری ایده های نوین ناشی از خلاقیت است. نوآوری در یک سازمان می‌تواند یک محصول جدید، خدمت جدید و یا راه جدید انجام کارها باشد(رضاییان،۳۵،۱۳۷۴). توانایی به کاربردن راه حلهای خلاق برای مسائل و مشکلات و فرصت‌ها است. به تعبیری دیگر نوآوری، عملی ساختن محصول یا خدمات از ایده های خلاق است. نوآوری موفق زمانی صورت می‌گیرد که قابلیت انجام کاری که پیش از این نمی توانست صورت بگیرد و یا حداقل اقتصادی و مناسب نبوده است، مهیا شود(ذبیحی و مقدسی،۶۲،۱۳۸۵).

مخاطره پذیری:

مخاطره پذیری یکی دیگر از ابعاد کارآفرینی سازمانی است که میتوان از آن به عنوان مهمترین سرمایه ی مفهوم کارآفرینی یاد کرد. از زمان کانتیلون که او را باید اولین کسی دانست که واژه ی کارآفرین را به کار برد و آن را به عنوان فردی که خطر سود و زیان را به جان می خرد تعریف نمود، مخاطره پذیری همچنان به عنوان اساسی ترین جز کارآفرینی به حیات خود ادامه می‌دهد. مطابق نظر موریس و کوراتکو(۲۰۰۲)، مخاطره پذیری شامل تمایل برای تعقیب فرصتهایی که دارای یک احتمال منطقی ضرردهی یا تفاوت‌های عملکردی معنی دار هستند، می‌باشد. به نظر آنان، مخاطرهپ ذیری به معنای تحمل شکست می‌باشد.

پیشگامی:

پیشگامی یعنی پیشقدم بودن. از نظر آنتونیک و هیسریچ(۲۰۰۳،۷-۲۴)، پیشگامی مربوط است به اندازهای که سازمان‌ها برای سوق دادن خودشان رو به جلو، سریعتر از رقبا در عرصه ی کسب و کار کلیدی مانند ابداع محصولات و خدمات جدید، تکتولوژیهای عملیاتی و تکنیک‌های جدید، تلاش می‌کنند. پیشگامی به تلاش‌های شرکت جهت شکار فرصت‌ها برمی گردد. پیشگامی در بازار با پیشرو بودن و ابتکار عمل در پیگیری فرصت‌های جدید یا ورود به بازارهای جدید در ارتباط است.

هجوم رقابتی:

از نظر آنتونیک و هیسریچ(۲۰۰۳)، هجوم رقابتی به تمایل برای به چالش کشیدن رقبا مربوط می شود. رقابت تهاجمی ابراز کردن تمایلات اجرایی برای مسلط شدن بر رقبا تعریف می شود. هجوم رقابتی به تلاش‌های یک شرکت جهت بهتر عمل نمودن نسبت به رقبا در صتعت اشاره دارد. مدیران استراتژیک می‌توانند از هجوم رقابتی جهت مبارزه با روندهای صنعت که بقای آن ها یا جایگاه آن ها در بازار را تهدید می‌کنند، استفاده نمایند.

خودمختاری:

به معنای اعمال مستقل یک فرد یا یک تیم در ایده پردازی، نظریه پردازی و انجام آن است.

بازسازی استراتژیک:

از نظر زهرا(۱۹۹۳)، بازسازی استراتژیک به معنای تعریف مجدد مفاهیم کسب و کار، سازماندهی مجدد و ایجاد سیستم های گسترده و تغییرات برای نوآوری است.

اندیشمندان، ابعاد مختلفی را برای کارآفرینی درنظر گرفته اند. برخی از ابعاد کارآفرینی به همراه تعاریف و زمینه‌های تئوریکی آن ها در جدول شماره ی ۲-۱-۴ قابل مشاهده است.

جدول شماره ۲-۴ برخی از ابعاد کارآفرینی، تعاریف و زمینه‌های تئوریکی آن ها

ابعاد کارآفرینی

تعاریف

زمینه‌های تئوریکی

نوآوری

ایجاد محصولات، خدمات و فرآیندهای جدید

( ۱۹۹۳) و (۱۹۸۳)Miller & Friesen

(۱۹۹۱)و(۱۹۸۶)Covin & Slovin

(۲۰۰۱)Antonic & Hisrich

(۱۹۹۰)Guth & Ginsberg

(۱۹۹۷)Lumpkin & Dess

(۱۹۹۷)Knight

مخاطره پذیری

احتمال ضرر و زیان در ارتباط با سرعت در اقدامات جسورانه، تحمل و اجرای ایده ها و فعالیت‌هایی که پیش‌بینی نتایج آن ها به صورت احتمالی می‌باشد.

( ۱۹۹۳) و (۱۹۸۳)Miller & Friesen

(۱۹۹۱)و(۱۹۸۶)Covin & Slovin

(۱۹۹۷)Lumpkin & Dess

پیشگامی

میزان آمادگی و تمایل و توانایی سازمان برای قبول تعییرات و منطبق شدن با آن ها.

( ۱۹۹۳) و (۱۹۸۳)Miller & Friesen

(۱۹۹۱)و(۱۹۸۶)Covin & Slovin

(۱۹۹۷)Lumpkin & Dess

(۲۰۰۱)Antonic & Hisrich

(۱۹۹۷)Knight

خودمختاری

اعمال مستقل یک فرد یا یک تیم در ایده پردازی؛ نظریه پردازی و انجام آن.

(۱۹۹۷)Lumpkin & Dess

ابعاد کارآفرینی

تعاریف کارآفرینی

زمینه‌های تئوریکی

هجوم رقابتی

تمایل به چالش‌های فراوان در مقابل رقبا برای دست یافتن به کل یا بخش گسترده بازار.

(۱۹۹۷)Lumpkin & Dess

(۲۰۰۱)Antonic & Hisrich

بازسازی استراتژیک

تغییر و تبدیل در سازمان از طریق بازسازی ایده های اساسی که سازمان بر مبنای آن بنا شده.

(۱۹۹۰)Guth & Ginsberg

( ۱۹۹۳) و (۱۹۹۱)Zahra

بخش سوم

۲-۳بازارگرایی

مقدمه